Μπορεί στη Γλασκώβη της Σκωτίας όπως και στις περισσότερες γωνιές του κόσμου, να μην ηχεί η καμπάνα που καλεί τα παιδιά της εκκλησίας στην αγκαλιά της Μητέρας τους. Μπορεί ο ιστός της σημαίας να μένει πάντα γυμνός, χωρίς την ελληνική και βυζαντινή σημαία να κυμματίζει έξω από το ναό. Ίσως τίποτε στο εκωτερικό του ναού να μη μαρτυρεί ότι κάθε Κυριακή μέσα τελείται το ύψιστο Μυστήριο. Ίσως τα βήματά σου να οδηγήθηκαν στο ναό την ώρα του εσπερινού και να μην είδες γύρω σου πιστούς για να ενώσεις τις προσευχές σου θυσία στο Θεό. Ακόμη μπορεί και να περπάτησες και μια ώρα ή και περισσότερο, με αντίπαλο τη βροχή, για να φθάσεις ως εκεί…
Όμως οι Έλληνες φοιτητές της Γλασκώβης ζουν κάτι από Ελλάδα και Ορθοδοξία στον Καθεδρικό ναό του Αγίου Λουκά. Ο ναός κάθε άλλο παρά ορθόδοξο μοιάζει. Άλλωστε δεν χτίστηκε γι’αυτό το σκοπό. Δόθηκε όμως δωρεά από μια καρδιά που χτυπούσε ορθόδοξα, για να γίνει οίκος του Κυρίου. Μόνο το τέμπλο και κάποιες φορητές εικόνες μαρτυρούν ότι είναι ορθόδοξος ναός. Ωστόσο η ατμόσφαιρα είναι τέτοια, ώστε την ώρα της Θείας Λειτουργίας, που τελείται σχεδόν ολόκληρη στα Ελληνικά, μόλις που καταλαβαίνεις ότι βρίσκεται στο άλλο άκρο της Ευρώπης. Ο ναός ποτέ γεμάτος, όμως οι προσευχές τόσο δυνατές που φθάνουν στο θρόνο Του.
Τόπος συγκέντρωσης ο ναός του Αγίου Λουκά. Κανείς δεν φέυγει μετά το αντίδωρο. Όλοι αγωνιούμε να μάθουμε τα νέα της εβδομάδας. Η συζήτηση έχει συνέχεια δίπλα από το ναό, σε μια από τις αίθουσες, όπου κυρίες από την Κύπρο προσφέρουν καφέ και γλυκίσματα. Μια ολόκληρη εβδομάδα ανυπομονώ να έλθει η μέρα του Κυρίου. Ξεχνώ για λίγο τις έγνοιες, τις δυσκολίες, Αναπνέω και για τη βδομάδα που έρχεται.
Κατά καιρούς με τη βοήθεια των τριών θεολόγων, οι φοιτητές καθώς και όλοι οι Έλληνες, έχουν την δυνατότητα να παρακολουθήσουν μια σειρά ομιλιών και να διατυπώσουν τις απορίες και τις σκέψεις τους. Έντυπα για πνευματική τροφοδοσία δεν υπάρχουν πολλά, άλλαωστε πολλοί Έλληνες με δυσκολία διαβάζουν την γλώσσα τους. Βέβαια το έντυπο με το Ευαγγέλιο διανέμεται κάθε Κυριακή από την Αρχιεπισκοπή Θυατείρων και κατά καιρούς φθάνουν από την Ελλάδα φύλλα με πνευματικό περιεχόμενο (και «Η Δράσις Μας»)
Στηριχτής όλων των προσπαθειών είναι ο π.Κωσταντίνος, που χαίρεται να βλέπει τους φοιτητές και συχνά συμμετέχει στην συντροφιά μας. Οι πνευματικοί πατέρες ζουν στο Εδιμβούργο, μια ώρα από τη Γλασκώβη, όπου υπάρχει ο ναός του Αγίου Ανδρέα. Τρεις φωτισμένοι ιερείς, Σκωτσέζοι στην καταγωγή και ζηλωτές τω πνέυματι, στηρίζουν την Ορθοδοξία ολόκληρης της Σκωτίας. Πόση παρηγοριά βρίσκουν κάποιες ψυχές που καταφεύγουν κοντά τους.
Γίνεται μια προσπάθεια να λειτουργήσει κατώτερο κατηχητικό σχολείο, παράλληλα με το ελληνικό, που λειτουργεί κάθε Σάββατο. Συγκεντρώσεις νέων θα ήταν μάλλον ένα όνειρο και μια επιθυμία κάποιων, όμως οι Ορθόδοξοι φοιτητές δεν αισθάνονται εντελώς στερημένοι από τροφοδοσία. Όπου η καρδιά λαχταρά, επιννοείται η λύση και το «θεολογικό τσάι» είναι μια ευκαιρία (αν και σπάνια) να συζητηθούν θέματα πνευματικά. Η δίψα είναι αστείρσυτη, καθώς η καρδιά σκιρτά για την αλήθεια.
Ακόμη κι αν στις εθνικές εορτές δεν ακούγεται ο εθνικός ύμνος στους δρόμους και η σημαία μας δεν κυματίζει στα παράθυρα, χάρη στις γιορτές που οργανώνει το ελληνικό σχολείο, δημιουργείται γιορταστικό κλίμα και απολαμβάνουμε τα ελληνόπουλα να τραγουδούν με σπαστά Ελληνικά τον εθνικό ύμνο. Ακόμη και τα Χριστούγεννα δεν αισθάνεσαι μόνος, αφού το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι περιμένει όλους τους φοιτητές που παραμένουν εκεί.
Ως τώρα πίστευα πως μόνο οι Έλληνες μπορούν να γίνουν Άγιοι! Τόλμησα να το πω σε έναν άγιο γέροντα του Εδιμβούργου. Εκείνος χαμογέλασε, με οδήγησε στο λιτό ναό και μου έδειξε τις εικόνες Σκωτσέζων αγίων, που έζησαν και αγίασαν στα χώματα της Σκωτίας (πριν από το Σχίσμα): ο Άγιος Mungo, ο Άγιος Columba (χτίζεται μοναστήρι στη μνήμη του), ο Άγιος Ninian, η Αγία Margaret.
Τέτοιες συνθήκες, κοινές δυσκολίες και η απόσταση, σμιλεύουν φιλίες που αδυνατεί να σβήσει το σφουγγάρι του χρόνου. Αυτή η απόσταση σε βοηθεί σε αυτοσυνειδησία και δεν είναι τυχαίο ότι οι Έλληνες φοιτητές ομολογούν: «Έπρεπε να έρθω στη Γλασκώβη για να γνωρίσω το Θεό, να βιώσω την πίστη μου». Κάτω από τέτοιες συνθήκες η παραμονή σου έχει να αφήσει μόνο γλυκιές θύμησες κι ένα άσβεστο πόθο να βιώσεις την αγάπη του Δημιουργού σου.
Δεν πίστευα πως η σωστή Ορθοδοξία υπάρχει και έξω από την Ελλάδα. Κάτι τέτοιο μαρτυρούν οι έξι μονές και ιερα ησυχαστήρια, διάσπαρτα στο αγγλικό έδαφος, δείκτες της αφοσίωσης στον Κύριο. Τώρα γνωρίζω ότι, όπου κι αν βρεθεί ο άνθρωπος, μπορεί να ζήσει ορθόδοξα. «Κανείς επάνω στη γη δεν μπορεί να εμποδίσει την ψυχή να ζήσει εν Χριστώ» (Γρηγόριος, Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων και Μ.Βρεταννίας).
Μ.Κ.
Φοιτήτρια Α.Π.Θ.
(Αναδημοσίευση από τον ιστοχώρο v .4 του Οκτωβρίου 2001)