Ο γάμος στην ορθόδοξη πνευματικότητα

9
6553
Εκτύπωση Εκτύπωση
1 αστέρι2 αστέρια3 αστέρια4 αστέρια5 αστέρια (καμία αξιολόγηση προς το παρόν)
Loading...

oikogeneia1Τον τελευταίο καιρό ακούγονται πολλά από τα ΜΜΕ για το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης και την νομιμοποίηση των σχέσεων μεταξύ ομοφυλοφίλων, οπότε η Χ.Φ.Δ. θεώρησε καλό να ενημερώσει την φοιτητική κοινότητα γι’ αυτό το ζήτημα που σίγουρα ενδιαφέρει πολλούς, με γνώμονα τις θέσεις των αγίων της Εκκλησίας· και λέμε των αγίων γιατί σ’ αυτούς αποκαλύφθηκε ο Θεός και αυτοί είναι οι πλέον «υγιείς» για να δίνουν σωστές και διαφωτιστικές απαντήσεις.

Ερωτήματα που θα είχε ένας νέος άνθρωπος της σημερινής εποχής πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα είναι τα εξής: Μήπως η ηθική που πρεσβεύει η Εκκλησία είναι ξεπερασμένη για τη σημερινή εποχή; Δεν είναι προτιμότερο να μη θέτει η Εκκλησία φραγμούς στις σεξουαλικές προτιμήσεις των ανθρώπων, καθώς έτσι περιορίζει την ελευθερία τους; Ποιο είναι το πρόβλημα της Εκκλησίας αν θα δικαιούνται πλέον και νομικά να συμβιώνουν ομοφυλόφιλοι; Γιατί χρειάζεται ο εκκλησιαστικός γάμος, όταν κατοχυρώνεται νομικά μια σχέση και με πολιτικό;

Όπως ειπώθηκε παραπάνω οι απαντήσεις θα είναι βασισμένες στις θεόπνευστες θέσεις της Εκκλησίας και τα περισσότερα στοιχεία θα προέρχονται από μια μελέτη του σεβασμιοτάτου μητροπολίτη Ναυπάκτου κ.κ. Ιερόθεου Βλάχου.

Καταρχήν η ηθική της Εκκλησίας, σαν σώμα Χριστού, δεν είναι ποτέ ξεπερασμένη αφού ο λόγος του Θεού είναι αιώνιος και αλάθητος. Δεν ειπώθηκε μόνο για εκείνη την εποχή στην οποία εμφανίστηκε ως θεάνθρωπος ο Χριστός. Με τη σειρά τους οι θέσεις των αγίων της Εκκλησίας δεν είναι προϊόν φιλοσοφικών στοχασμών, λογικών και διανοητικών αναζητήσεων, αλλά αποκάλυψης του Θεού μέσα στην καρδιά τους η οποία καθαρίστηκε μετά από πολύ αγώνα απ’ τις αμαρτίες.

Λένε, λοιπόν, οι άγιοι πως ο άνθρωπος πριν την πτώση ζούσε αγγελική ζωή. Ο Αδάμ και η Εύα ήταν ανώτεροι από όλα τα σωματικά, κατοικούσαν στη γη όπως στον ουρανό οι άγγελοι, και δεν είχαν υλικές ανάγκες. Η ζωή τους ήταν ανώδυνη, δεν φλέγονταν από επιθυμίες και πάθη αλλά φτιάχτηκαν άφθαρτοι κι αθάνατοι. Τα σώματά τους καλύπτονταν από την θεία δόξα και δε γνώριζαν ότι ήταν γυμνοί. Μοναδική τους ευχαρίστηση και απόλαυση ήταν η κοινωνία τους με τον Θεό και η μεταξύ τους αγάπη.

Όλα αυτά άλλαξαν με την πτώση τους, με την απώλεια της εμπιστοσύνης και της αγάπης τους στο Θεό. Οι συνέπειες στον άνθρωπο ήταν πολλές. Εμείς θα ασχοληθούμε με τη σεξουαλική τους διάσταση. Και το λέμε αυτό γιατί πριν την πτώση φυσική κατάσταση για τον άνθρωπο ήταν η παρθενία και μοναδική τους ηδονή η ένωσή τους με το Θεό. Μετά την παρακοή τους όμως, ο γάμος που προφητεύθηκε απ’ τον Αδάμ, έγινε φυσικό φαινόμενο, αλλά μεταπτωτικό. Ο Θεός δηλαδή συγκατάνευσε σ’ αυτή την κατάσταση και την ευλόγησε, γι’ αυτό και στην Εκκλησία ιερολογείται ο γάμος. Έξω απ’ την ιερολογία παραμένει ο γάμος ένα στοιχείο της πτώσεως και θα δούμε γιατί.

Κάποτε ρώτησε κάποιος τον γέροντα Παϊσιο: -Αυτή η σαρκική επιθυμία γέροντα, είναι φυσική επιθυμία, που πηγάζει από τη σάρκα, όπως η πείνα, η δίψα ή είναι πάθος; Η κατάχρησή της είναι κακή ( όπως π.χ. όχι το φαϊ αλλά η γαστριμαργία είναι κακή) ή αυτή η ίδια η επιθυμία είναι κακή; Την είχαν οι πρωτόπλαστοι στον παράδεισο;

— ΠΑΘΟΣ είναι! Αμ τι είναι; ΠΑΘΟΣ… Πηγάζει απ’ το σαρκικό φρόνημα του ανθρώπου. Αν κάποιος είναι πνευματικός άνθρωπος , δεν έχει τέτοιες επιθυμίες. Όχι από ανικανότητα, ότι δεν μπορεί, αλλά λόγω της πνευματικής του κατάστασης δεν επιθυμεί… Χωρίς το φαγητό ο άνθρωπος πεθαίνει, χωρίς τα σαρκικά δεν παθαίνει τίποτα. Μόνο ταλαιπωρείται ψυχικά όπως και από τα άλλα πάθη· τον θυμό, τον εγωισμό, την κενοδοξία. Μετά το γάμο συγχωρείται μόνο για την τεκνογονία ή κατ’ οικονομία.

Από την απάντηση που έδωσε ο π. Παίσιος καταλαβαίνουμε ότι η σαρκική επιθυμία είναι στοιχείο της πτώσεως και ότι ένας πνευματικός-θεωμένος άνθρωπος δεν διακατέχεται από τέτοιες επιθυμίες.
Επομένως πως επιτυγχάνεται η σωτηρία του ανθρώπου μέσα στο γάμο; Με άλλα λόγια γιατί πρέπει να κάνει κάποιος εκκλησιαστικό γάμο;

Ο γάμος έξω απ’ την Εκκλησία είναι ένας φυσικός δεσμός, και δεν πρόκειται να σωθεί, γιατί έξω απ’ την Εκκλησία είναι ο κόσμος της πτώσεως και της φθοράς. Ένας απλός δεσμός δεν έχει τη δυνατότητα υπερβάσεως της φυσικής και βιολογικής σχέσεως. Δεν μπορεί να μεταποιηθεί σε ένωση του ανθρώπου με το Θεό. Ο αρχιμανδρίτης Αιμιλιανός ο Σιμωνοπετρίτης λέει «παντρεύομαι σημαίνει σκλαβώνω την καρδιά μου στον Χριστό, ο γάμος είναι μόνιμος δεσμός με τον Χριστό, η πορεία, το ταξίδι που θα καταλήξει στον ουρανό, στην αιωνιότητα.

Αυτά όλα δείχνουν πως ο γάμος είναι μυστήριο γιατί μέσα σ’ αυτόν υπάρχει η μυστική παρουσία του Χριστού, εικονίζεται η ένωση του Χριστού με την Εκκλησία. Για να πετύχει, λοιπόν, πρέπει να συνδυαστεί με την ασκητική ζωή της Εκκλησίας. Ουσιαστικά στην Ορθόδοξη Εκκλησία δεν υπάρχει διαλεκτική αντίθεση μεταξύ της μοναχικής και της συζυγικής ζωής, αλλά μεταξύ ανθρώπων που ζουν κατά Χριστόν και ανθρώπων που δεν ζουν κατά Χριστόν.

Όσα ειπώθηκαν παραπάνω, δίνουν απάντηση στο γιατί οι σχέσεις εκτός γάμου είναι εφάμαρτες και καταδικάζονται από την Εκκλησία. Πόσο μάλλον οι ομοφυλοφιλικές , που δεν εξυπηρετούν ούτε το σχέδιο της τεκνοποιίας, παρά μόνον την ικανοποίηση μιας διαστροφικής ηδονής. Τέτοιου είδους σχέσεις τις καταδικάζει άλλωστε και το Ευαγγέλιο.

Η Εκκλησία, επομένως, πρέπει να κηρύττει ανόθευτα το Λόγο του Θεού και να προφυλάσσει τον άνθρωπο απ’ την πνευματική του νέκρωση. Διότι τότε ο άνθρωπος αιχμαλωτίζεται και υποδουλώνεται στα πάθη του, ενώ εφαρμόζοντας το Λόγο Του γίνεται πραγματικά ελεύθερος κι ευτυχισμένος. Οι εντολές της Εκκλησίας έχουν το στόχο που έχει και η φαρμακευτική αγωγή του γιατρού, να θεραπεύσουν τον άνθρωπο.

Ο δυτικός όμως τρόπος σκέψεως και ζωής δυστυχώς έχει επηρεάσει και τον γάμο. Πολλοί αντιμετωπίζουν τα προβλήματα του γάμου έξω από την ορθόδοξη θεολογία και ορθόδοξη ποιμαντική. Γι’ αυτό και αποτυγχάνουν να ζουν το γάμο ως τρόπο σωτηρίας κι έτσι δημιουργούν ψυχολογικές καταστάσεις, που καταλήγουν στην απογοήτευση και την μελαγχολία. Είναι καιρός να δούμε τον γάμο μέσα από την ορθόδοξη διδασκαλία. Να αισθανθούμε καλά , ότι ο γάμος, όταν βρίσκεται στην Ορθόδοξη εκκλησιαστική ατμόσφαιρα και εμπνέεται από αυτήν, είναι τρόπος σωτηρίας και θεραπείας του ανθρώπου.

9 ΣΧΟΛΙΑ

  1. Τόσες και τόσες θεωρίες τόσες και τόσες απόψεις κυκλοφορούν σχετικά με το γάμο τόσο εντός όσο και εκτός της Εκκλησίας…Σ’ αυτό το άρθρο νομίζω ότι δίνονται ουσιαστικές,ολοκληρωμένες και τεκμηριωμένες Πατερικά απαντήσεις για την πλειονότητα των ερωτήσεων που ανακύπτουν γύρω απ’ αυτό το φλέγον ζήτημα!

    • Συμφωνώ.Καιρός να “κοπούμε και να ραφτούμε” οι ίδιοι στα μέτρα της εκκλησίας και να μην “πετσοκόβουμε και ράβουμε” αυτήν στα μέτρα τα δικά μας…μέτρα-έχουμε άραγε δικά μας μέτρα;;

  2. Παρακάτω παραθέτω προς οικοδομήν, αποσπάσματα από λόγους γνωστών γεροντάδων που διάβαζα τελευταία, σχετικά με το γάμο:

    «Για τον πεπτωκότα άνθρωπο η πολυγαμία είναι φυσική. Η χριστιανική μονογαμία είναι υπερφυσική∙ είναι κλήση προς την υπευθυνότητά μας για την κατά το δυνατόν βαθύτερη συναίσθηση της προσωπικής αρχής μας. Η προσωπική αγάπη, δηλαδή όταν κάποιος αγαπά ένα πρόσωπο συγκεκριμένο, δεν είναι ψυχική ή φυσιολογική, για να μην πούμε συνδεδεμένη με την ανατομία ή στην καλύτερη περίπτωση, με τον ψυχισμό. Ο προσωπικός γάμος, μιλώντας κυριολεκτικά, δεν επαναλαμβάνεται∙ είναι πάντοτε μοναδικός. Το νόημά του έγκειται στο να μην παραμείνουμε στα όρια της φύσεως, αλλά στην από κοινού προσπάθεια να γίνουμε «ναός» για τη λατρεία του Ανάρχου Πατρός. Τότε ο γάμος γίνεται οδός προς σωτηρία. Αν κάποιος μας δεχθεί όπως είμαστε, τότε βεβαίως θα δεχθεί κάτι, που πολύ απέχει από την τελειότητα. Και εμείς επίσης, αν δεχθούμε τον αγώνα να ζήσουμε από κοινού με το δεδομένο πρόσωπο, τότε το δεχόμαστε αυτό όπως είναι. Συνεπώς, αντιμετωπίζουμε την αναγκαιότητα αμοιβαίων δημιουργικών προσπαθειών για την απόκτηση της ποθούμενης αιώνια διαμονής εν τω Θεώ. (Το Μυστήριον της Χριστιανικής Ζωής, Σωφρονίου, Έσσεξ ,2010)”

    «Για τρία αίτια λεν οι ιεροί Θεολόγοι ότι ο γάμος είναι μυστήριο. α) για την αγαπητική ένωση των ψυχών του άνδρα και της γυναίκας β) διότι ο γάμος είναι τύπος της πνευματικής ενώσεως του Χριστού με την Εκκλησία, όπως λέει ο Παύλος στην Εφ.5,32 γ) διότι ο γάμος περιέχει μέσα του θεία χάρι, όπως την περιέχουν και τα άλλα Μυστήρια∙ και γι’ αυτό απελευθερώνει τον άνδρα και την γυναίκα από την αμαρτία της πορνείας, όπως και η μετάνοια και το ευχέλαιο ελευθερώνουν τον άνθρωπο από την αμαρτία∙ διότι λέει ο ίδιος ο Παύλος «αλλά για να αποφεύγεται η πορνεία, κάθε άνδρας πρέπει να έχει τη δική του γυναίκα και κάθε γυναίκα πρέπει να έχει το δικό της άνδρα»(Α’Κορινθίους 7,2)» (Χρηστοήθεια, Νικοδήμου Αγιορείτου)

    • Ευχαριστούμε, αδελφέ, για τα όσα ωφέλιμα επί του θέματος μας αναφέρεις. Το θέμα του γάμου είναι σημαντικό, και δόξα τω Θεώ, και πλούσια πνευματική βιβλιογραφία υπάρχει και πολλοί γεροντάδες με πείρα και αρκετοί έγγαμοι λαϊκοί στους οποίους και μιλά το προσωπικό βίωμα.
      Ωστόσο, αυτό που μου’κανε εντύπωση σε μια σχετική συζήτηση με έγγαμο γέροντα-πνευματικό-ήταν, όπως το τόνισε, “η δύναμις του Μυστηρίου”, την οποία σύμφωνα με τον ίδιο, η πλειοψηφία των προ του γάμου ακόμη ζευγαριών αγνοεί. Με λίγα λόγια, είναι αρκετοί που κολλούν σε λεπτομέρειες όσον αφορά τη σχέση τους με το άλλο πρόσωπο (στοιχεία εμφάνισης, ιδιαιτερότητες του χαρακτήρα κτλ) και δεν αποφασίζουν για το λόγο αυτό το γάμο. Όλα αυτά όμως μόλις έρθει η χάρις του Αγίου Πνεύματος στο Μυστήριο του γάμου, μόλις έθει η “δύναμις του Μυστηρίου”, εξανεμίζονται. Ας θυμηθούμε λίγο, για παράδειγμα, πώς είμαστε “πριν” και “πώς” μετά από μια εξομολόγηση. Πώς η δύναμις του Μυστηρίου της εξομολόγησης, το Άγιο Πνεύμα μας κάνει από κυριολεκτικά νεκρούς, τρισευτυχισμένους!
      Μάλιστα, ο γέροντας κατέθετε προσωπική του πείρα. Άνοιξε την καρδιά του για να με κάνει κοινωνό του θάμβους και της δοξολογίας του στο πανταχού παρόν και τα πάντα πληρόν ολοζώντανο Άγιο Πνεύμα.

  3. Πραγματικἀ το Μυστἠριο του Γἀμου συμβολἰζει την ἐνωση του Χριστοὐ με την Εκκλησἰα.Με το Γἀμο το αντρὀγυνο ενὠνεται και δημιουργεἰ αγαπητικἠ σχἐση σὐμφωνα με την εντολἠ του Χριστοὐ.Αυτὀ σημαἰνει ὀτι πρἐπει ο ἐνας να σἐβεται τον ἀλλο και ἐτσι να υπἀρχει εσωτερικἠ γαλἠνη και αρμονἰα στο αντρὀγυνο.

    • Ω ναι αγαπητέ μου αδελφέ, πόσο δίκιο έχεις.

      Επίτρεψέ μου όμως να διαφωνήσω: “και ἐτσι να υπἀρχει εσωτερικἠ γαλἠνη και αρμονἰα στο αντρὀγυνο”

      Εδώ πιστεύω ότι πρέπει να πεις “και έτσι να υπάρχει εσωτερική αρμονία και γαλήνη στο ανδρόγυνο” Γιατί η αρμονία δημιουργεί τη γαλήνη και όχι η γαλήνη την αρμονία.

  4. Πραγματικα πυστευω κ εγω οτι η πραγματικη αγαπη αναμεσα σε ενα ζευγαρι ολοκληρωνετε με το μυστηριο του γαμου……

  5. Ξεκίνησα να διαβάζω το άρθρο αυτό και συνειδητοποιώ πως κάποιοι μπερδεύουν την προσωπική θέση τους με την θέσης της ισχύουσας Εκκλησίας. Δυστυχώς κάποιοι νομίζουν ότι ζουν στον μεσαίωνα και θέλουν να τον επιβάλλουν και σήμερα ακόμα. Ως απόφοιτος Εκκλησιαστικής σχολής, έχω να σας πω μερικά πράγματα τα οποία γράφετε και δεν έχουν βάση.
    1ον. Γράφετε ότι “Ο γάμος έξω απ’ την Εκκλησία είναι ένας φυσικός δεσμός, και δεν πρόκειται να σωθεί, γιατί έξω απ’ την Εκκλησία είναι ο κόσμος της πτώσεως και της φθοράς.” Που το στηρίζετε αυτό; Γνωρίζω ζευγάρια προσωπικά που είτε έχουν τελέσει πολιτικό γάμο (ο οποίος μη ξεχνάτε ότι είναι καθ’ όλα νόμιμος από την Πολιτεία) τα οποία είναι πάνω από 20 χρόνια με πολιτικό γάμο. Η Εκκλησία ουδέποτε καταφέρθηκε εναντίων των όσων επέλεξαν να τελέσουν πολιτικό γάμο. Διότι η Εκκλησία ΔΕΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ εχθρούς ούτε και με αυτούς που δεν την ακολουθούν.
    2ον: “Όσα ειπώθηκαν παραπάνω, δίνουν απάντηση στο γιατί οι σχέσεις εκτός γάμου είναι εφάμαρτες και καταδικάζονται από την Εκκλησία.” το άρθρο αυτό ξεκίνησε να αναφέρεται για τον γάμο και όχι για τις “εκτός γάμου” σχέσεις. Αναφέρεστε στη θέση του Γ. Παισίου και του Γ. Αιμιλιανού σε ότι αφορά την σαρκική επιθυμία κλπ.
    3ον: “Η Εκκλησία, επομένως, πρέπει να κηρύττει ανόθευτα το Λόγο του Θεού και να προφυλάσσει τον άνθρωπο απ’ την πνευματική του νέκρωση. Διότι τότε ο άνθρωπος αιχμαλωτίζεται και υποδουλώνεται στα πάθη του, ενώ εφαρμόζοντας το Λόγο Του γίνεται πραγματικά ελεύθερος κι ευτυχισμένος. Οι εντολές της Εκκλησίας έχουν το στόχο που έχει και η φαρμακευτική αγωγή του γιατρού, να θεραπεύσουν τον άνθρωπο.” Η Εκκλησία γνωρίζει καλώς την αποστολή της. Άλλο Εκκλησία και άλλο “οργανώσεις”. Και φυσικά καταλήγετε με την καραμέλα των σχέσεων εκτός γάμου που πλέον οι εποχές έχουν αλλάξει.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ